Mẹ hít phải khói thuốc, trẻ có nguy cơ dị tật bẩm sinh

Đối với người lớn trưởng thành, hút thuốc là có thể ảnh hưởng đến sức khỏe như mắc các bệnh về phổi, tim mạch… Riêng đối với phụ nữ mang thai và thai nhi, tác hại do khói thuốc lá gây ra là khôn lường. Trong khói thuốc lá có chứa tới 7.000 loại hóa chất. Trong số này, có 69 chất là tác nhân gây ung thư với những thành phần điển hình như nicotine, carbon monoxide, xyanua, chì… Khi người phụ nữ mang thai, dù chủ động hay thụ động hít phải khói thuốc lá, những chất độc hại này có thể theo máu và truyền lại cho thai nhi.

Nhiều trẻ sinh ra bị ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng do mẹ hít khói thuốc lá

Chị Trần Thị  Hương, 29 tuổi, trú ở xóm 10, xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên sinh non bé đầu khi thai chưa đầy 8 tháng. Bé chỉ nặng gần 2 kg kèm theo bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nên phải nằm ở phòng chăm sóc đặc biệt của khoa Nhi- Bệnh viện ĐK tỉnh Hà Tĩnh trong thời gian dài. Khi được hỏi trong gia đình có ai hút thuốc lá, thuốc lào không, chị ngập ngừng cho biết: “Gia đình tôi có 5 người, thì có bố chồng và chồng tôi hút thuốc. Đây có thể là nguyên nhân từ hít khói thuốc lá thụ động, gây nên tình trạng sinh non của tôi hôm nay. Từ tuần đầu sinh ra, con tôi phải thở bằng oxy chứ không thể tự thở được vì phổi không thể hoạt động như bình thường. Bác sĩ cảnh báo với gia đình tôi đường thở cháu bị thu hẹp, con tôi sẽ phải đối mặt với nguy cơ hen suyễn suốt đời. Tôi thật sự rất lo lắng”.

BSCKII Nguyễn Thị Thanh Hồng - Trưởng khoa Phụ- Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cho biết, nhiều nam giới còn coi nhẹ việc hút thuốc lá trong nhà trong khi vợ đang mang thai mà chưa hiểu hết những hệ lụy khi trẻ được sinh ra. Nhẹ thì trẻ thấp, còi, nặng thì dị tật bẩm sinh, khiến trẻ vào đời phải chịu nhiều thiệt thòi, bất hạnh. Hút thuốc lá gây hệ lụy từ cha, mẹ đến con cái. Trước hết, thuốc lá làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và chất lượng trứng, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng phôi thai. Hút thuốc làm tăng nguy cơ lỗi phôi thai, từ đó dẫn đến thai kém chất lượng dễ bị lưu thai, sảy thai. Cụ thể hơn, phụ nữ khi mang thai có thể có thai ngoài tử cung. Chất nicotine làm co thắt cơ ống dẫn trứng, cản trở quá trình phôi thai di chuyển vào tử cung. Dẫn đến thai có thể làm tổ ở vị trí bất thường bên ngoài tử cung như làm tổ ở vòi trứng, buồng trứng, ổ bụng…

Chất nicotine trong thuốc lá và khí CO khi thải ra môi trường làm ảnh hưởng chính đến phôi thai khiến phụ nữ dễ sảy thai và thai chết lưu. CO làm ngộ độc cho người hít phải, làm giảm khả năng vận chuyển ôxy đến phôi thai, làm phôi thai thiếu oxy. Nicotine làm tăng nồng độ của epinephrine và các chất hoá học khác làm giảm dòng máu đến nuôi phôi thai. Từ đó dễ gây sảy thai trong 3 tháng đầu do phôi thai bất thường, thai chết lưu. Bất thường rau thai như rau tiền đạo, rau bong non, gây chảy máu ở mẹ dẫn đến thai chết lưu.

Khói thuốc cũng làm thai chậm tăng trưởng trong tử cung. Tỷ lệ thai chậm tăng trưởng trong tử cung cao gấp 3,4 đến 4,2 lần. Khi người mẹ hít phải khói thuốc chất nicotine và carbon monoxide có trong khói thuốc sẽ làm hẹp mạch máu tại bánh rau và dây rốn khiến cho quá trình nhận ôxy và chất dinh dưỡng giữa mẹ và con bị ảnh hưởng, gây thai chậm phát triển trong tử cung, thai nhẹ cân. Ngoài ra, khói thuốc còn làm tăng nguy cơ sinh non do tăng huyết áp, tiền sản giật, rau bong non, trẻ chậm tăng trưởng, từ đó dẫn đến sinh non. Các chất trong thuốc lá có thể gây các dị tật về hàm mặt như sứt môi, hở hàm, dị tật tim, dị tật não. Các nghiên cứu gần đây cho thấy trẻ có dị tật bẩm sinh tăng 2/3 lần ở người mẹ hít phải khói thuốc. Các dị tật bẩm sinh về mắt như loạn thị, viễn thị, cận thị, đục thủy tinh thể. Não bộ có thể chưa hoàn thiện dẫn đến ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ sau này. Trẻ chậm lớn, chậm biết đi, nhận biết kém, thiểu năng trí tuệ…

Có thể thấy, hút thuốc lá là thói quen, nếu cố gắng có thể bỏ hoặc hạn chế hút thuốc trong nhà, nhưng nhiều người vẫn đang làm ngơ với việc trong nhà có khói thuốc bất chấp những hệ lụy khủng khiếp ảnh hưởng đến sức khỏe của người thân trong gia đình, đặc biệt là con trẻ. Để bảo vệ trẻ lúc mang thai, khi chào đời, cho đến lúc trưởng thành, Bác sĩ Hồng khuyến cáo phụ nữ mang thai cần tránh xa những nơi có khói thuốc, yêu cầu người thân không hút thuốc... Nếu bắt buộc phải đến chỗ đông người thì chọn chỗ dành cho những người không hút thuốc và tránh xa nơi có người đang hút thuốc. Ngoài ra, trong quá trình mang thai, người mẹ cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và con. Hãy tránh xa khói thuốc lá - Đó là hành động thông minh của mẹ trong chăm sóc đứa con yêu dấu của mình.

                                                                                                 Đoàn Loan