Tác hại của thuốc lá và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây nhiều căn bệnh như: ung thư, tim mạch, hô hấp… Đối với hệ hô hấp, khói thuốc lá chứa các chất độc hại có ảnh hưởng đến chức năng phổi. Độc tố được hít trực tiếp vào phổi trong thời gian dài có thể dẫn đến kích thích phổi nghiêm trọng, gây ra sự khởi đầu của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là thuật ngữ dùng chỉ những tổn thương ở phổi có liên quan đến sự tắc nghẽn đường thở. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính gây ra tình trạng khó thở ngày càng trầm trọng và có thể đe dọa mạng sống của người bệnh. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là nguyên nhân tử vong xếp hàng thứ tư trên thế giới (sau các bệnh mạch vành, ung thư và tai biến mạch máu não) và là nguyên nhân tử vong xếp hàng thứ ba tại Việt Nam (sau đột quỵ và bệnh tim thiếu máu cục bộ).
Bác sỹ CKI Hoàng Văn Thành - Phó Khoa Nội tổng hợp (BVĐK tỉnh) thăm khám cho bệnh nhân N.V.T đang điều trị tại Khoa.
Hút thuốc lá là nguyên nhân của 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Người nghiện thuốc lá có nguy cơ bị phổi tắc nghẽn mạn tính cao gấp 10 lần so với người không hút thuốc. Thậm chí, những người hút thuốc lá thụ động cũng có nguy cơ mắc bệnh cao.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính sẽ ngày càng nặng hơn theo thời gian, bệnh kéo dài đến hết quãng đời còn lại kể từ khi bệnh nhân phát bệnh. Bệnh cũng không thể điều trị dứt điểm mà chỉ có thể điều trị theo từng đợt bệnh tái phát. Những yếu tố nguy cơ làm bệnh tái phát là do tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá, ô nhiễm môi trường, thời tiết thay đổi đột ngột, độ ẩm cao hay làm việc quá sức. Hậu quả là người bệnh bị mất sức lao động, không thể tự chăm sóc bản thân.
Tại Khoa Nội - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, bệnh nhân điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính chiếm tỷ lệ khá cao. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, khoa đã điều trị và quản lý gần 600 trường hợp mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Bác sĩ CKI Hoàng Văn Thành - Phó Khoa Nội tổng hợp cho biết: “Hầu hết bệnh nhân nhập viện điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính đều có tiền sử là hút thuốc lá. Trong đó, phần lớn đàn ông là những người hút thuốc lá trực tiếp còn phụ nữ thì hút thuốc lá thụ động”.
Như trường hợp ông N.V.T. (54 tuổi, trú xã Hương Long, huyện Hương Khê) được chẩn đoán mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính từ cách đây 2 năm. Ông T. có thói quen hút thuốc lá cách đây hơn 30 năm. Mãi đến khi các bác sĩ cho biết hút thuốc lá làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh và số lần khởi phát bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ông mới quyết định bỏ thuốc lá. Từ khi bỏ thuốc lá thì tình trạng ho, tức ngực, khó thở… giảm rõ rệt.
Còn ông N.V.T. (68 tuổi, trú xã Thạch Lạc, huyện Thạch Hà) có tiền sử hút thuốc lá hơn 40 năm. “Cách đây 14 năm, trong một lần cơ thể mệt mỏi kéo dài, ho, khó thở, tôi được người nhà đưa đến cơ sở y tế để khám. Các bác sĩ chẩn đoán tôi mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Từ đó, tôi thường xuyên phải nhập viện vì tình trạng mệt mỏi, khó thở, mỗi lần điều trị càng kéo dài hơn, không thuyên giảm. Mãi đến khi tôi bỏ thuốc lá cùng với tích cực điều trị và chế độ ăn uống hợp lý, bệnh tình mới thuyên giảm”, Ông T. phấn khởi chia sẻ.
Bác sỹ CKI Hoàng Văn Thành cho biết: đây là 2 trong số rất nhiều trường hợp đến điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính tại Khoa có liên quan đến thuốc lá đã được các y, bác sỹ của Khoa tuyên truyền vận động bỏ thuốc lá để cải thiện tình trạng bệnh. Những người đang hút thuốc lá nên bỏ thuốc lá sớm khi có các triệu chứng của bệnh. Còn đối với những người không hút thuốc lá thì không nên tiếp xúc với khói thuốc lá, bởi khi tiếp xúc với khói thuốc lá có thể gây nên các bệnh về đường hô hấp. Ngoài ra, cần điều trị dứt điểm một số bệnh lý liên quan đến nhiễm trùng kéo dài ở đường hô hấp. Có lối sống lành mạnh như luyện tập thể thao phù hợp với tình trạng sức khỏe, có chế độ dinh dưỡng cân bằng. Khi bệnh tái phát hoặc diễn biến nặng nên đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời, bác sỹ Thành khuyến cáo.
Tuấn Dũng