Phát huy vai trò của người cao tuổi trong phòng chống tác hại thuốc lá

Thuốc lá có rất nhiều tác hại đối với con người, nhất là đối với người cao tuổi, việc hút thuốc lá sẽ tác động trực tiếp đến quá trình lão hóa và rất nguy hiểm cho sức khỏe. Thành phần nicotine kết hợp với các hóa chất trong thuốc lá mang lại cảm giác hưng phấn cho người hút thuốc, nhưng những tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe người cao tuổi là rất lớn. Sự tác động của các hóa chất có trong thuốc lá lên não bộ của người cao tuổi khiến tuần hoàn máu kém hơn bình thường, đôi khi nó kiểm soát toàn bộ hệ thống não bộ, vượt ra khỏi sự kiểm soát thông thường, gây đãng trí, mất trí. Tác hại của thuốc lá đối với người cao tuổi còn được nhận biết qua tình trạng đau tim, đột quỵ, xơ vữa các động mạch, do hệ thống mạch máu dễ bị ách tắc, cộng với quá trình lão hóa, nguy cơ bệnh tật cũng vì thế mà tăng cao hơn.

Mặc dù chưa có thống kê đầy đủ về tỷ lệ người cao tuổi mắc các bệnh phế quản, phổi... do thuốc lá gây ra, nhưng rất nhiều người cao tuổi đã mắc phải những bệnh này đang điều trị tại các bệnh viện đều có thời gian dài hút thuốc lá.

Ông Lê Văn Xuân, 65 tuổi, ở thôn Hồng Lam, thị trấn Tiên Điền, huyện Nghi Xuân tâm sự: “ Do tính chất công việc phải thức khuya, căng thẳng nên trước đây tôi có hút thuốc lá. Tôi hút thuốc một ngày cả gói, có lúc nhiều hơn nữa và tôi hút thuốc hơn 40 năm rồi. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, tôi vẫn biết hút thuốc lá sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng vì hút thuốc lá đã trở thành một thói quen hàng ngày nên tôi không có ý định từ bỏ. Cho đến những năm gần đây, thấy cơ thể thường xuyên mệt mỏi, khó thở, ho nhiều, tôi đến bệnh viện khám, bác sỹ cho biết tôi bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, mà một trong những nguyên nhân gây ra bệnh là do tôi hút thuốc lá trong thời gian dài. Bác sỹ khuyên, để cải thiện tình trạng sức khỏe và hỗ trợ tốt cho việc trị bệnh tôi nên từ bỏ thuốc lá. Tôi quyết tâm bỏ hẳn hút thuốc lá. Đến nay, tôi đã bỏ hút thuốc lá hơn 5 năm. Từ khi cai được thuốc lá và tích cực điều trị bệnh, sức khỏe tôi giờ đã ổn định".

Từ bài học của bản thân về tác hại của thuốc lá, ông Xuân khuyên nhủ bạn bè, anh em và con cháu trong gia đình ai chưa hút thì đừng tập hút, còn ai đã hút thì cố gắng cai thuốc vì thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân mà còn ảnh hưởng đến những người thân trong gia đình. "Thay vì hút thuốc lá, hiện nay tôi đã tìm được niềm vui mới bằng cách vận động, tập thể dục nhiều hơn, trồng và chăm sóc cây cảnh vừa tạo cảnh quan đẹp, thoáng mát, đồng thời, góp phần xây dựng môi trường trong lành không khói thuốc ngay từ trong nhà” - ông Xuân chia sẻ thêm.

Trong xã hội Việt Nam, truyền thống kính trọng người cao tuổi đã có từ lâu đời. Trong gia đình,các cụ ông, cụ bà là chỗ dựa tinh thần, là tấm gương mẫu mực cho con cháu noi theo. Trong cộng đồng, họ là những người có uy tín, có những đóng góp tích cực vào các vấn đề của địa phương, bao gồm cả lĩnh vực sức khỏe, một trong số đó là truyền thông phòng chống tác hại của thuốc lá.

Việc từ bỏ thuốc lá chính là bảo vệ sức khỏe bản thân khi về già, góp phần giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Trong gia đình, ông bà, cha mẹ là những người đã có kinh nghiệm trong cuộc sống, có những tích lũy về đối nhân xử thế, đạo lý truyền thống. Chính vì vậy, những cử chỉ, lời nói, hành vi của ông bà, cha mẹ có tác động không nhỏ đến nhận thức, hành vi, suy nghĩ và tình cảm của con cháu. Vì vậy, nếu ông, cha gương mẫu trong việc nói không với thuốc lá, tích cực vận động, tuyên truyền con, cháu, người thân không hút thuốc lá, giám sát, nhắc nhở các hành vi hút thuốc không đúng nơi quy định sẽ giúp cho việc bảo vệ sức khỏe của những người thân trong gia đình và góp phần vào việc xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại địa phương.

Thanh Nhàn