Thuốc lá điện tử, nguy cơ tiểm ẩn đối với giới trẻ
Thời gian gần đây, việc hút thuốc lá điện tử (thuốc lá thế hệ mới) đang trở thành trào lưu trong giới trẻ ở Hà Tĩnh. Thuốc lá thế hệ mới tưởng chừng vô hại nhưng nó lại là nguy cơ tiềm ẩn đối với giới trẻ hiện nay. Hơn nữa với việc thuốc lá điện tử đang ngày càng “xâm nhập” vào các trường học đã gây ra nhiều ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống và sức khỏe của giới trẻ.
Các loại thuốc lá thế hệ mới, bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có chứa nicotine, là chất gây nghiện cao, độc hại, gây bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, ngộ độc và gây ung thư. Trong dung dịch thuốc lá điện tử còn có: glycerin, propylene glycol và các hương liệu. Propylene glycol (mặc dù được coi là an toàn trong thực phẩm nhưng không phải dùng để hít) vì nó có thể tạo thành propylene oxide, một chất gây ung thư khi được đun nóng và hóa hơi, hơn nữa nó có thể gây nên tình trạng mất kiểm soát (ảo giác) đối với người sử dụng.
Theo ghi nhận, trong thời gian gần đây, trên các trang mạng xã hội xuất hiện nhiều đoạn clip những nam sinh mặc đồng phục của các trường học trên địa bàn Hà Tĩnh có biểu hiện bất thường sau khi sử dụng thuốc lá điện tử. Những nam sinh này liên tục có hành động mất kiểm soát như: Chân tay không ngừng múa máy; miệng liên tục la hét, chửi bới; mắt lờ đờ rơi vào trạng thái vô thức và có biểu hiện của việc ngáo đá... Đây chỉ là phần nổi của tảng băng, bởi còn rất, rất nhiều những trường hợp giới trẻ đang sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử mà chúng ta chưa nắm bắt hết được.
Theo số liệu thống kê, tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang gia tăng nhanh chóng. Năm 2015 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử mới chỉ là 0,2% thì đến năm 2019, tỷ lệ này đã tăng lên 2,6% và đang có xu hướng gia tăng qua các năm.
Còn tại Hà Tĩnh, mặc dù chưa có số liệu báo cáo cụ thể về tình trạng hút thuốc lá điện tử, nhưng theo quan sát và ghi nhận từ thực tế tại các quán nước chè, quán cóc vỉa hè tình trạng hút thuốc lá, thuốc lào đặc biệt là thuốc lá điện tử vẫn thường xuyên xuất hiện đặc biệt là đối với giới trẻ và vào các thời điểm tan học.
Mặc dù các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại nước ta. Tuy nhiên qua một số điều tra cho thấy tỷ lệ sử dụng và buôn bán, kinh doanh thuốc lá điện tử đang gia tăng nhanh chóng, bất chấp những tác hại khôn lường của loại thuốc lá thế hệ mới này. Đặc biệt trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, các lực lượng chức năng cũng đã phát hiện, tịch thu và xử phạt hành chính đối với một số hộ kinh doanh trái phép các mặt hàng thuốc lá điện tử và tinh dầu sử dụng cho máy thuốc lá điện tử.
BsCKI. Nguyễn Bá Trọng, Trưởng khoa Khám bệnh – BVĐK tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Thời gian gần đây trên các trang mạng xã hội xuất hiện một số clip các nam sinh mặc đồng phục các trường học có các biểu hiện rối loạn, mất kiểm soát hành vi... Đây là những triệu chứng của việc sử dụng các loại thuốc lá thế hệ mới. Mặc dù tại BVĐK tỉnh chưa ghi nhận trường hợp nào phải nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, tuy nhiên đây lại là nguy cơ tiểm ẩn đặc biệt là đối với giới trẻ”.
Bs. Trọng cũng cho biết thêm: “Việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và lối sống của giới trẻ như: Rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập và rối loạn tâm thần. Những thay đổi do nicotine gây ra trong hệ thần kinh khiến người dùng ở nhóm tuổi này rất dễ bị nghiện nicotine. Hơn nữa trong dung dịch thuốc lá điện tử có chứa: glycerin, propylene glycol và hương liệu. Propylene glycol có thể tạo thành propylene oxide, một chất gây ung thư khi được đun nóng. Glycerin/Glycerol gốc thực vật khi được đun nóng và hóa hơi, tạo thành acrolein, có thể gây kích ứng đường hô hấp trên. Để sản xuất các sản phẩm thuốc lá điện tử có khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng, trong đó có rất nhiều loại hương liệu độc hại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe”.
Thuốc lá điện tử, tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ đối với giới trẻ, vì vậy để giảm thiểu tác hại của thuốc lá điện tử đối với học sinh, sinh viên và cộng đồng, các Ban, ngành, cơ quan chức năng cần phổ biến sâu, rộng tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử và các quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá trên các phương tiện thông tin đại chúng; bởi hầu hết các bạn trẻ khi sử dụng thuốc lá điện tử chủ yếu là do thiếu hiểu biết về tác hại của nó. Bên cạnh đó, ngoài sự quyết liệt của nhà trường, cơ quan chức năng, các bậc phụ huynh cần phải thường xuyên quan tâm, chăm sóc, trò chuyện với con em mình; cần có các biện pháp kiểm tra, phát hiện và kịp thời răn đe, nhắc nhở. Đồng thời, khuyến khích các em có lối sống lành mạnh, tham gia các hoạt động ngoại khóa của nhà trường, tăng cường tập luyện thể dục, thể thao… để đẩy lùi vấn nạn hút thuốc lá điện tử.
Huy Hoàng