Dinh dưỡng hợp lý cho người cai thuốc lá
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong khói thuốc có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 69 chất được xếp vào loại có nguy cơ gây ung thư, gồm: nicotin, oxide carbon, benzene, ammonia, acetone… Khói thuốc lá ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thần kinh, mạch máu và nội tiết, gây ra những bệnh tim mạch, giảm trí nhớ, viêm nhiễm mạn tính các cơ quan nội tạng và các bệnh ung thư. Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, những người hút thuốc lá nên cai thuốc lá và cần có một chế độ dinh dưỡng thích hợp.
Anh P.T.D (T.trấn Nghèn – huyện Can Lộc) đã hút thuốc lá gần 20 năm. Gần đây, vì lí do sức khỏe anh đã thực hiện việc cai nghiện thuốc lá. Sau khi thực hiện cai thuốc lá, anh cảm thấy cơ thể mệt mỏi kèm theo một số biểu hiện như: bực bội, cáu kỉnh, viêm loét miệng lưỡi, thèm ngủ, tăng cân... Anh chia sẻ:”Tôi phải nỗ lực rất nhiều để vượt qua giai đoạn ban đầu đó. Sau đó, tôi đã cố gắng tập thể dục, thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý và đã cai thuốc thành công”.
Theo ông Nguyễn Thanh Hùng – thư ký Ban quản lý Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá tỉnh Hà Tĩnh: Khi mới bắt đầu cai thuốc lá, trong tuần đầu, người cai thuốc có thói quen không ăn sáng. Ở thời gian này, người cai thuốc lá thường bị hội chứng cai thuốc như bực bội, cáu kỉnh, ngủ gà ban ngày, mất ngủ ban đêm. Bực bội cáu kỉnh thường xuất hiện vào khoảng 8-9 giờ sáng do tình trạng thèm nicotine dẫn đến hạ đường huyết và đặc biệt là thiếu năng lượng cung cấp cho não. Vì vậy để khắc phục vấn đề trên và cai thuốc thành công người cai thuốc cần thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Theo đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo: Người cai thuốc cần cố gắng ăn nhiều bữa nhỏ, mỗi 1-2 giờ / lần trong vài ngày đầu, ăn một lượng nhỏ các loại thực phẩm có chỉ số đường thấp như 1 lát bánh mì đen, 1 bát cháo gạo lứt hay cháo đậu hay sữa chua không đường, hoặc táo, lê... để cơ thể nhận được 1 lượng đường nhỏ đều đặn và bảo đảm cung cấp đủ năng lượng cho não hoạt động. Khi đã quen ăn sáng thì nên ăn 1 bữa sáng đầy đủ dưỡng chất, nhiều rau, trái cây, các loại thịt, cá trứng, sữa. Nên uống 3 lần trà mỗi ngày sẽ giúp cải thiện tình trạng bực bội cáu kỉnh của hội chứng cai thuốc.
Người cai thuốc thường dễ hay buồn ngủ sau bữa ăn. Bữa ăn giàu đạm sẽ giúp người cai thuốc tỉnh táo hơn. Bữa ăn trưa người cai thuốc nên ăn nhiều thịt nạc, cá, trứng và các loại đậu, có thể sử dụng kẹo cao su không đường cũng giúp tỉnh táo.
Có đến 25% người cai thuốc bị rối loạn giấc ngủ. Vì vậy, người cai thuốc không nên ăn 2 giờ trước khi ngủ. Không uống nước có caffein 4 giờ trước khi ngủ. Nên uống 1 ly sữa nóng hoặc 1 ly trà hoa cúc 30 phút trước khi ngủ, đây là một loại an thần tự nhiên. Mỗi ngày nên uống 8-12 ly nước lọc sẽ giúp thải độc tố cũng như nicotine ra khỏi cơ thể.
Tinh bột đặc biệt là đường có tác dụng lên não giống nicotin nên người cai thuốc thường rất thèm ngọt. Nicotin còn có tác dụng làm tăng chuyển hóa cơ thể khoảng 7%, vì vậy người cai thuốc sẽ thấy đói nhiều hơn khi cai thuốc. Với 2 yếu tố này làm cho người cai thuốc rất dễ lên cân, có thể 5-7kg trong vòng 1 tháng.
Vì vậy, đối với tình trạng thèm ngọt, có thể chọn các loại trái cây, thức ăn có năng lượng thấp để tránh tăng cân. Nên chọn các thực phẩm ít béo, ít ngọt sẽ có năng lượng thấp hơn như ăn thức ăn nướng, luộc không ăn thức ăn chiên, ít ăn thức ăn xào, bỏ da mỡ chỉ ăn thịt nạc. Cần uống 8-12 cốc nước lọc mỗi ngày sẽ giúp thải độc tố cũng như nicotin ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, cần tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày. Ưu tiên những môn tập thể dục nâng cao sức bền như chạy bộ, bơi lội hơn là tập cử tạ.
Thu Hòa