Nhiều bệnh nhân bị viêm tụy cấp do tăng mỡ máu được cứu sống nhờ kỹ thuật thay huyết tương

Ngày 18/9, Khoa Ngoại tiêu hóa, BVĐK tỉnh Hà Tĩnh tiếp nhận bệnh nhân nam N.P.H (32 tuổi, ở Phường Hưng Trí, thị xã Kỳ Anh) với tình trạng đau bụng vùng thượng vị dữ dội kèm chướng bụng, buồn nôn và nôn…. Bệnh nhân được các bác sĩ thăm khám và chỉ định làm các xét nghiệm cận làm sàng, kết quả cho thấy: định lượng triglycerid tăng cao (19.5 mmol/l) hơn 10 lần so với bình thường (bình thường là từ 0.46 - 1,88 mmol/l). Bệnh nhân được chẩn đoán: Viêm tụy cấp do tăng triglycerid máu và được chuyển lên khoa Hồi sức tích cực để điều trị bằng kỹ thuật thay huyết tương. Sau khi thực hiện thay huyết tương thì nồng độ triglyceride máu bệnh nhân giảm về mục tiêu điều trị, tình trạng bệnh nhân cải thiện dần.

Trước đó là trường hợp bệnh nhân nam N.Đ.H (59 tuổi, ở xã Cẩm Dương, huyện Cẩm Xuyên) cũng vào viện với tình trạng đau bụng vùng thượng vị dữ dội kèm chướng bụng, buồn nôn và nôn, bí trung đại tiện. Sau khi khám lâm sàng, chụp cắt lớp ổ bụng và làm các xét nghiệm cận lâm sàng thì được chẩn đoán viêm tụy cấp do tăng mỡ máu, cụ thể định lượng triglycerid 30 mmol/l (tăng gần 16 lần bình thường) và được chỉ định điều trị bằng kỹ thuật thay huyết tương.

Sau 2 ngày thực hiện kỹ thuật thay huyết tương thì nồng độ triglyceride máu bệnh nhân giảm nhiều, tình trạng bệnh nhân cải thiện dần, bệnh nhân hết đau bụng, tỉnh táo và các dấu hiệu sinh tồn ổn định.

Bác sĩ Nguyễn Viết Hải - Trưởng Khoa Hồi sức tích cực (BVĐK tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: Biểu hiện của viêm tụy cấp do tăng triglyceride cũng giống như viêm tụy cấp do các nguyên nhân khác với các triệu chứng xảy ra đột ngột, ở những đối tượng có lượng triglyceride máu cao. Các biểu hiện bao gồm cơn đau bụng điển hình thường xuất hiện đột ngột ở vùng trên rốn, cường độ đau dữ dội, lan lên ngực, sang 2 bên mạng sườn, xiên sau lưng, tiến triển ngày một tăng dần, đạt mức dữ dội nhất sau vài giờ và kéo dài nhiều giờ. Triệu chứng buồn nôn và nôn xảy ra khoảng 70 - 80% ở các bệnh nhân. Cùng với đau bụng và nôn là các triệu chứng như bụng chướng, bí trung đại tiện... bệnh thường xảy ra đột ngột với những triệu chứng lâm sàng đa dạng, phức tạp từ viêm tụy cấp nhẹ đến mức độ nặng với các biến chứng suy đa tạng nặng, tỉ lệ tử vong cao.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra viêm tụy cấp, đứng hàng đầu là do sỏi mật và nghiện rượu chiếm khoảng 80%. Tiếp theo đó là do tăng triglycerid chiếm 1,3 - 3,8%, thường không được chú ý và hay bị bỏ qua trong chẩn đoán.

Bác sĩ Hải cho biết cho biết thêm: Điều trị viêm tụy cấp hiện nay có nhiều tiến bộ như điều trị nguyên nhân bên cạnh các biện pháp hồi sức và điều trị hỗ trợ. Trong đó phương pháp thay huyết tương là một phương pháp tiên tiến dùng để điều trị viêm tụy cấp do nguyên nhân tăng triglyceride máu. Tại BVĐK tỉnh Hà Tĩnh, phương pháp này đã được triển khai từ năm 2021 và cứu sống được rất nhiều bệnh nhân viêm tụy cấp nguy kịch.

Để phòng bệnh viêm tụy cấp bác sĩ Hải khuyến cáo: Người dân không nên lạm dụng rượu, bia quá mức độ cho phép. Nên ăn uống khoa học, vệ sinh với chế độ ăn nhạt để tránh bị sỏi mật, vì sỏi mật là một trong những yếu tố nguy cơ gây ra viêm tụy cấp. Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường, mỡ máu, sỏi mật… nên khám định kỳ để quản lý tốt bệnh nền, tránh để biến chứng gây viêm tụy cấp.

Tuấn Dũng