Bệnh ngoài Da vào mùa mưa, lũ và cách phòng tránh

Vào mùa mưa, lũ dễ mắc các bệnh ngoài Da do thường xuyên phải đi lại trong những ngày bị ngập nước, nguyên nhân do nguồn nước bị ô nhiễm, chứa nhiều vi trùng gây bệnh, nước mưa sẽ hòa lẫn các chất bẩn từ cống rãnh,  rác thải, ao hồ, nước từ nhà vệ sinh… khi lội nước lâu ngày lại không chú ý vệ sinh sạch sẽ cho nên dễ mắc bệnh ngoài da.

Một số bệnh ngoài Da thông thường

Viêm nang lông : Vào mùa mưa, lũ thiếu nước sạch để tắm gội, vi khuẩn phát triển ở những nang lông như da đầu, lông nách, lông sinh dục, râu, lông mày tạo thành những mụn mủ nhỏ ở nang lông rất ngứa, gãi nhiều chảy nước, dịch, ướt tóc, gọi là viêm nang lông chàm hóa rất khó điều trị.

Chốc lở: Do môi trường ô nhiễm, điều kiện vệ sinh kém, ăn uống thiếu chất, lao động dọn dẹp vệ sinh trong mùa mưa, lũ dễ bị tổn thương trên Da, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công. Thương tổn là những mụn nước, mụn mủ trên Da, tập trung ở vùng hở, tay chân. Khi dập vỡ tạo vết chợt loét nông, trên có vảy màu vàng hoặc màu nâu bẩn, xung quanh có viền vảy hoặc quầng đỏ.

Ghẻ: Trong điều kiện vệ sinh kém, ghẻ cũng sinh sôi nảy nở và lây truyền rất nhanh do tiếp xúc trực tiếp giữa người bị ghẻ với người lành. Tác nhân gây bệnh do ký sinh trùng có tên gọi Sarcoptes Scabies xâm nhập vào da. Bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp giữa người với người hoặc gián tiếp qua đồ dùng, vật dụng cá nhân, bệnh ghẻ xảy ra quanh năm nhưng phổ biến hơn vào mùa lũ. Thương tổn là những mụn nước, rãnh ghẻ. Vị trí hay gặp là các kẽ các ngón tay, nếp lằn chỉ cổ tay, cạp quần, vùng bụng, đùi, mông bẹn, sinh dục, nếp lằn vú, nách,… Ở trẻ em, thường thấy các sẩn cục hoặc sẩn kèm mụn nước ở nách và bìu. Bệnh rất ngứa, đặc biệt là về đêm, nhiều người trong cùng gia đình có thể cùng bị ngứa và biểu hiện tương tự. Nếu không được điều trị đúng cách, người bệnh gãi nhiều làm da bị xây xước, nhiễm khuẩn, gây biến chứng thành những mụn mủ eczema, rất khó chữa trị.

Bệnh viêm kẽ do vi khuẩn : Hay gặp ở người béo. Vị trí thường gặp hai bẹn, nách, cổ và nếp lằn vú ở phụ nữ. Cũng do thiếu nước sạch vệ sinh, mồ hôi ứ đọng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, thương tổn là những đám da màu đỏ, bờ rõ, có vảy mỏng, hầu như không ngứa, trừ khi bị ở bẹn có cảm giác dấm dứt khó chịu. Căn nguyên do loại vi khuẩn có tên gọi Corynebacterium minutissimum. Chẩn đoán phân biệt với nấm da bằng cách chiếu đèn huỳnh quang thấy xuất hiện màu đỏ san hô, phân biệt với màu vàng huỳnh quang của nấm.

Bệnh tiêu sừng lõm lòng bàn chân: Còn gọi là bàn chân rỗ, bàn chân hà. Tổn thương là những vết lõm đường kính từ 1 - 3mm tập trung thành đám ở lòng bàn chân hay thấy ở gót trước và gót sau không đau không ngứa. Căn nguyên do vi khuẩn có tên gọi Micrococcus Sedentarius. Chẩn đoán không khó, chỉ cần dựa vào hình ảnh bàn chân rỗ.

Bệnh do ấu trùng xâm nhập vào da : Còn gọi là ấu trùng di trú trên da, do trứng của giun sán tồn tại trong đất cát nở thành ấu trùng và xâm nhập vào da người, di trú trên da với tốc độ vài centimet một ngày. Chúng di chuyển ngay dưới lớp sừng tạo thành đường ngoằn ngoèo hơi nổi cao, rộng khoảng 2 - 3mm. Số lượng tổn thương phụ thuộc vào số lượng ấu trùng xâm nhập. Vị trí hay gặp: cẳng chân, mông, quanh hậu môn, tay. Triệu chứng cơ năng rất ngứa, ấu trùng tồn tại trên da trung bình từ 2  -8 tuần.

Cách phòng tránh và xử trí ban đầu

Tốt nhất là mọi người dân không nên tiếp xúc với vùng nước bị ô nhiễm, tránh đi vào vùng nước có màu đen, nổi váng bẩn, khi lội nước nên đi ủng, đeo găng tay cao su để phòng tránh, sau khi làm việc tiếp xúc ẩm ướt, bùn lầy phải tắm bằng nước sạch, rửa, kỳ, cọ tay, chân sạch, chú ‎ ý các móng tay, móng chân các kẻ ngón tay, ngón chân và các nếp gấp da ( cổ, nách, bẹn, khuỷu tay, mu bàn chân…)

Chú ý gội đầu sạch và đầu tóc phải luôn khô, khi Da bị xây xước phải rửa sạch bằng xà phòng, lau khô có thể thoa các thuốc sát khuẩn ban đầu như: Dung dịch nước muối sinh ly 0,9%, Dung dịch xanh methylen (Milian), castellani, dung dịch DEP, polividone iodine 10% hay các loại mỡ kháng sinh như tetraxiline, gentamicin, fucidine,forban,eurax…

Vào mùa mưa, lũ các bệnh ngoài Da có thể bị lây trực tiếp hay gián tiếp trong đó trực tiếp là chủ yếu đặc biệt trong môi trường ẩm ướt mùa mưa, lũ vì vậy vấn đề ‎y thức cá nhân và vệ sinh phòng bệnh rất quan trọng,khi thấy trên Da hay các kẻ ngón chân bị ngứa, đỏ, không gãy nhiều, móng tay sắc bẩn dễ làm xây xước chổ ngứa làm bệnh nặng thêm.

Khi mắc các bệnh ngoài Da không được dùng chung lược, dày, dép, khăn mặt, gặt chung quần, áo với người khác, sau ba ngày mà bạn chăm sóc tại nhà thấy không thuyên giảm hoặc xuất hiện thêm các triệu chứng khắc thì đến các cơ sở y tế để điều trị nhằm tránh bệnh nặng lên và những biến chứng khác có thể xẩy ra.

BS: Lê Viết Long