Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết mệnh danh “muỗi nhà vua” do tập tính đẻ trứng ở nơi nước trong
Cho rằng muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue chỉ sinh sản và gây bệnh sốt xuất huyết ở môi trường ao tù, nước đọng là một suy nghĩ sai lầm mà người dân cần phải thay đổi.
Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue, hay còn gọi là muỗi “nhà vua” hoặc muỗi vằn bởi khả năng sinh sản cao và có tập tính đẻ ở nơi nước trong. Loại muỗi “siêu đẻ” này trung bình một vòng đời sống được 1- 2 tháng và cứ sau mỗi lần hút máu no khoảng 3 ngày chúng lại đẻ trứng một lần. Như vậy trung bình một muỗi cái có thể đẻ trứng khoảng từ 8 - 10 lần trong vòng đời của chúng. Tuy nhiên trong điều kiện nhiệt độ và độ ẩm thích hợp như vào mùa nóng ẩm, muỗi cái có thể sống kéo dài tới 3 tháng. Đây chính là lý do muỗi sinh sôi phát triển với mật độ rất cao.
Khi đẻ trứng, muỗi vằn thường chọn đẻ nơi nước sạch, chúng hoàn toàn không đẻ nơi ao tù, nước thải cống hôi thối như nhiều người dân thường nghĩ. Muỗi vằn có thể đẻ rất nhiều nơi nếu như có nước sạch, các dụng cụ chứa nước ưa thích của chúng phải kể đến như lọ hoa để trên ban thờ, các dụng cụ kê chân chạn cho khỏi kiến (nếu không cho muối vào), chậu hoa cây cảnh chứa nước, bể chứa nước mưa (nếu không thả cá để ăn bọ gậy) và đặc biệt các dụng cụ phế thải xung quang nhà có khả năng chứa nước mưa ( vỏ đồ hộp, chai lọ vỡ, mảnh gáo dừa, lốp xe, chum vại…). Trứng muỗi còn có đặc điểm bám vào thành chum vại và có thể tồn tại đến 6 tháng để khô, chỉ cần khi có nước thì lập tức trứng đó phát triển thành bọ gậy (loăng quăng) rồi hình thành muỗi. Vì thế, muỗi thường sống trong nhà và xung quanh hộ gia đình. Ngoài ra, muỗi vằn hoàn toàn có thể xuất hiện ở trên các nhà cao tầng trong thành phố, nơi mà có các dụng cụ chứa nước mà muỗi có khả năng sinh sản và phát triển. Chính vì tập tính đẻ trứng như vậy nên muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết có khả năng sinh sản mạnh và phát triển vào mùa mưa và hàng năm cứ mùa mưa đến thì dịch bệnh lại có chiều hướng gia tăng, dịch thường phát triển mạnh từ tháng 4 đến 10 và đỉnh dịch từ tháng 8 - 10. Đây là thời điểm lý tưởng cho muỗi truyền sốt xuất huyết sinh sôi, gây bệnh.
Do không hiểu hết về những đặc tính trên của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue, nhiều hộ gia đình chủ quan, không dọn dẹp, vệ sinh thường xuyên mọi vật dụng có thể chứa trứng muỗi, bọ gậy (loăng quăng), bao gồm cả dụng cụ chứa nước trong như lọ hoa chứa nước lâu ngày trên . Việc phun hóa chất diệt muỗi cũng chưa bao phủ được mọi hộ gia đình, tất cả các tầng, phòng trong nhà, nhất là các phòng ở trên tầng cao, gây ra nguy cơ mắc sốt xuất huyết dengue và lây bệnh trong cộng đồng trong thời gian qua.
Nhằm phòng chống dịch sốt xuất huyết dengue hiệu quả, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo:
- Đảm bảo việc phun hóa chất diệt muỗi cần bao phủ được tất cả các hộ gia đình, tất cả các tầng, phòng trong khu vực ổ dịch.