Hà Tĩnh đẩy mạnh xét nghiệm tải lượng vi rút HIV, nâng cao hiệu quả điều trị ARV
Trong những năm qua, Hà Tĩnh đạt nhiều kết quả tích cực trong phòng, chống HIV/AIDS, đặc biệt là mở rộng điều trị thuốc kháng vi rút (ARV) và kiểm soát tải lượng vi rút HIV — yếu tố then chốt giúp người bệnh sống khỏe, giảm nguy cơ lây truyền.
Tại Phòng khám tư vấn và điều trị HIV/AIDS – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Tĩnh, hàng trăm bệnh nhân đang điều trị duy trì. Chị Tô Thị T. (38 tuổi, phường Hoành Sơn) phát hiện nhiễm HIV từ năm 18 tuổi. Gần 20 năm tuân thủ uống ARV đều đặn và tái khám định kỳ, chị duy trì tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện, sức khỏe ổn định và chăm sóc ba con không nhiễm bệnh.

Bác sỹ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh tư vấn điều trị bệnh nhân HIV
Tương tự, chị Nguyễn Thị L. (41 tuổi, huyện Cẩm Xuyên) phát hiện nhiễm HIV khi mang thai con đầu lòng. Nhờ điều trị ARV đúng phác đồ và xét nghiệm tải lượng thường xuyên, chị sinh con khỏe mạnh. Câu chuyện của chị là minh chứng rõ ràng cho lợi ích của điều trị tuân thủ và giám sát tải lượng vi rút định kỳ.
Theo bác sĩ Đặng Thị Mai Thúy – Phó Trưởng khoa Phòng chống HIV/AIDS (CDC Hà Tĩnh), xét nghiệm tải lượng vi rút giúp đánh giá mức độ ức chế HIV trong máu. Khi tải lượng dưới ngưỡng phát hiện, người bệnh đạt ức chế vi rút bền vững: sức khỏe cải thiện và nguy cơ lây truyền HIV giảm mạnh. Đây là tiêu chuẩn quan trọng để theo dõi hiệu quả điều trị, điều chỉnh phác đồ, ngăn ngừa nhiễm trùng cơ hội và lây truyền mẹ–con.
Hiện toàn tỉnh có 549 người nhiễm HIV đang được quản lý và điều trị ARV. Trong 9 tháng đầu năm, Hà Tĩnh đã thực hiện 509 lượt xét nghiệm tải lượng vi rút, trong đó 505 trường hợp đạt ngưỡng ức chế, tương đương 99,2%. Người bệnh được miễn phí hoàn toàn chi phí xét nghiệm, do Bảo hiểm y tế và Tổ chức AHF Việt Nam đồng thanh toán.

Bệnh nhân HIV/AIDS được cấp phát thuốc điều trị hàng thán theo quy định
Bác sĩ Phùng Bình Văn – Phó Giám đốc CDC Hà Tĩnh cho biết, năm 2025, phòng khám HIV/AIDS của đơn vị được Sở Y tế cấp phép triển khai 42 danh mục kỹ thuật, lần đầu tiên tự xét nghiệm tải lượng vi rút HIV ngay tại tỉnh thay vì gửi mẫu ra ngoài. Người bệnh được lấy mẫu bệnh phẩm ngay tại cơ sở, sau đó mẫu được vận chuyển về phòng xét nghiệm sinh học phân tử để phân tích. Sau khi có kết quả, Phòng khám sẽ thông báo kết quả xét nghiệm cho bệnh nhân. Căn cứ tải lượng vi rút trong máu, các bác sỹ sẽ đưa ra phương pháp điều trị cho bệnh nhân hiệu quả nhất. Hoạt động này góp phần hoàn thiện và nâng cao năng lực cung cấp dịch vụ chăm sóc và điều trị HIV/AIDS trên địa bàn Hà Tĩnh.
Người bệnh khi được tư vấn và điều trị tốt, tải lượng vi rút ở dưới ngưỡng phát hiện. Không phát hiện vi rút đồng nghĩa với không lây truyền cho bạn tình; đồng nghĩa với việc người bệnh sống lâu, sống khỏe mạnh, không mắc nhiễm trùng cơ hội và thậm chí còn đồng nghĩa với việc người nhiễm HIV có thể sống khỏe mạnh hơn cả những bệnh nhân có bệnh mạn tính khác như tiểu đường, huyết áp, viêm gan.
Điều này sẽ góp phần giảm kì thị và phân biệt đối xử đối với người nhiễm HIV. Tin tưởng với sự tiến bộ của khoa học kĩ thuật, sự chung tay góp sức của cộng đồng và sự nỗ lực từ chính bản thân những người nhiễm HIV, mục tiêu “không còn người nhiễm mới, không còn kỳ thị, không còn tử vong do AIDS vào năm 2030” đang dần trở nên khả thi.
Đoàn Loan

