Bảo tồn, phát huy giá trị di sản của Hải Thượng Lãn Ông về y học cổ truyền trong thời đại ngày nay
Hải Thượng Lãn Ông, tên thật là Lê Hữu Trác, sinh năm 1724 tại quê cha ở Hải Dương, ông về nghiên cứu y thuật và mất ở quê mẹ Hà Tĩnh năm 1791. "Hải Thượng" ghép từ tên hai quê hương và "Lãn Ông" thể hiện sự không màng danh lợi.
"Y tông tâm lĩnh" là công trình vĩ đại gồm 28 tập, 66 quyển, đề cao y đức, đặt nền móng cho y thuật, thu thập và bổ sung nhiều phương thuốc Nam, có quan điểm sáng tạo trong điều trị bệnh phù hợp với con người Việt Nam.
Kế thừa di sản Hải Thượng Lan Ông Lê Hữu Trác, Bệnh viện Y học Cổ truyền Hà Tĩnh đã nghiên cứu sản xuất nhiều thuốc điều trị hiệu quả cho bệnh nhân
Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Tĩnh, với bề dày gần 60 năm hình thành và phát triển, lấy "9 điều y huấn cách ngôn" làm kim chỉ nam, kết hợp y học hiện đại và cổ truyền, chú trọng đào tạo đội ngũ thầy thuốc, nghiên cứu khoa học, phát triển bài thuốc cổ phương và thuốc Nam. Bệnh viện đã đạt được kết quả khả quan trong điều trị, nghiên cứu và ứng dụng di sản của Hải Thượng Lãn Ông vào thực tiễn, xứng đáng là đơn vị đầu ngành về y học cổ truyền của tỉnh Hà Tĩnh.
Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản của Hải Thượng Lãn Ông đã được Đảng, Chính phủ chú trọng. Tại Quyết định 2166/QĐ-Ttg, ngày 30/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ về phát triển y, dược cổ truyền Việt Nam đến năm 2020 nêu: Hiện đại hóa và phát triển mạnh y, dược cổ truyền trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; củng cố và phát triển tổ chức, mạng lưới y, dược cổ truyền. Xây dựng Đề án xây mới, nâng cấp và đầu tư thiết bị y tế cho các bệnh viện y dược cổ truyền theo hướng đa khoa y dược cổ truyền. Xây dựng và ban hành chính sách ưu đãi đối với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư xây dựng cơ sở khám, chữa bệnh và các cơ sở đào tạo y dược cổ truyền; phát triển nuôi trồng dược liệu theo quy mô công nghiệp, sản xuất thuốc đông y, thuốc từ dược liệu và khai thác dược liệu tự nhiên một cách hợp lý, bảo đảm lưu giữ, tái sinh và phát triển nguồn dược liệu; Bố trí y dược cổ truyền chủ trì hoặc cùng thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế. Khuyến khích nghiên cứu, ứng dụng thuốc nam, thuốc dân gian, thuốc gia truyền để đưa vào sản xuất với quy mô lớn đáp ứng nhu cầu sử dụng trong nước và xuất khẩu.
Sản xuất viên hoàn tại Bệnh viện YHCT Hà Tĩnh
Tại Quyết định 1893/QĐ-TTg ngày 25/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ về Ban hành chương trình phát triển y dược cổ truyền, kết hợp y dược cổ truyền với y dược hiện đại đến năm 2030 nêu: “ Y dược cổ truyền Việt Nam là một bộ phận quan trọng trong hệ thống y tế, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của nhân dân. Phát triển nền y dược cổ truyền là góp phần bảo tồn bản sắc, phát huy và phát triển một bộ phận văn hóa của dân tộc Việt Nam, thể hiện tinh thần độc lập và tự cường của dân tộc Việt Nam. Tăng cường năng lực khám bệnh, chữa bệnh về nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh y dược cổ truyền”
Thực hiện đường lối chỉ đạo của Trung ương, trong thời gian qua ngành y học cổ truyền cả nước đã không ngừng cũng cố và phát triển, góp phần tích cực cùng Ngành Y tế Việt Nam hoàn thành sư mệnh chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân.
Bệnh viện y học cổ truyền Hà Tĩnh là bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh trên quê hương của Đại danh y Lê Hữu Trác, đây vừa là niềm tự hào vừa là nỗi trăn trở, làm thế nào để bệnh viện phát huy được hết những giá trị, những di sản quý báu mà Hải Thượng Lãn Ông đã để lại cho hậu thế. Vì thế, suốt nhiều năm qua, mỗi cán bộ nhân viên Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Tĩnh luôn thầm nhuấn y đức, y đạo, y thuật của Đại danh y, vận dụng linh hoạt, sáng tạo phù hợp với thực tiễn. Bệnh viện đã luôn lấy 9 Điều y huấn cách ngôn là kim chỉ nam cho hành động. Chính vì vậy, nhiều năm liền bệnh viện đạt danh hiệu “ bệnh viện tình thương”, khảo sát sự hài lòng người bệnh luôn đạt mức tuyệt đối. Bệnh viện đã và đang thực hiện tốt chỉ đạo của Bộ Y tế về” Đổi mới phong cách thái độ phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh, người dân”, xây dựng bệnh viện đáp ứng tiêu chí “ xanh- sạch- đẹp- an toàn”.
Bệnh viện đã triển khai nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị bệnh nhân
Việc kế thừa y thuật, y lý, có phát triển sáng tạo là thước đo tiêu chuẩn chất lượng của bệnh viện trong khám chữa bệnh. Phương châm phát triển của bệnh viện là kết hợp y học hiện đại nhưng phải giữ vững bản sắc của y học cổ truyền, lấy phương pháp chữa bệnh y học cổ truyền làm chủ đạo kết hợp với hiện đại hóa. Trong những năm qua, đội ngũ cán bộ viên chức bệnh viện không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng. Hiện tại số lượng cán bộ gần 190 người với 06 Bác sỹ CKII, 36 BSCKI và Thạc sỹ, 02 Dược sỹ CKI. Chất lượng điều trị nâng cao, mỗi năm bệnh viện điều trị trên 12.000 lượt bệnh nhân nội trú, trong đó nhiều diện bệnh là thế mạnh của bệnh viện như điều trị di chứng tai biên mạch máu não, liệt do các nguyên nhân khác, bệnh lý xương khớp, thần kinh ngoại vi. Công tác dược được cũng cố phát triển, nhiều bài thuốc cổ phương được sử dụng có hiệu quả tại bệnh viện như Lục vị, Bát vị, Bổ trung ích khí, Thiên ma câu đằng ẩm, Độc hoạt tang ký sinh.. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu đề tài khoa học để tạo ra các sản phẩm có giá trị chữa bệnh cao từ nguồn nguyên liệu thuốc nam sẵn có trên địa bàn do bệnh viện chủ trì được ngành y tế Hà Tĩnh đánh giá cao và là bệnh viện dẫn đầu toàn ngành về số lượng đề tài Cấp tỉnh được nghiệm thu. Hàng năm, bệnh viện có hàng chục đề tài nghiên cứu khoa học, sáng kiến cải tiến kỹ thuật cấp cơ sở. Đến nay đã có 04 đề tài Cấp tỉnh của bệnh viện được ứng dụng có hiệu qủa cho điều trị. Đó là: Hoàn xích hương điều trị u phì đại lành tính tuyến tiền liệt (năm 2004- Bs Trần Xuân Dâng); Amosear điều trị viêm dạ dày (năm 2006- BS Dương Bá Ngọc); Bài thuốc nam “Hạ áp” điều trị tăng huyết áp (2017- Bs Bùi Thị Mai Hương); Bài thuốc nam “Giải độc gan” điều trị tăng men gan (2019- Bs Bùi Thị Mai Hương); Bài thuốc nam “ Tiểu đường - TT” điều trị tiểu đường típ 2 (2024- Bs Bùi Thị Mai Hương).
Kết hợp chẩn đoán hình ảnh để điều trị bệnh cho Nhân dân có hiệu quả
Ghi nhận những thàch tích đã đạt được, thời gian qua Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Tĩnh đã được trao tặng nhiều danh hiệu cao quý; được Chính phủ trao tặng Huân chương lao động hạng Nhất, Nhì, Ba cùng nhiều Bằng khen, Cờ thi đua của Bộ ngành Trung ương và địa phương. Đó là nguồn động viên, cũng là trách nhiệm để tập thể cán bộ, nhân viên Bệnh viện tiếp tục phấn đấu vươn lên, luôn xứng đáng với niềm tin, sự hài lòng của người bệnh.
Kế thừa và phát huy di sản của Đại danh y, 60 năm qua Đảng bộ, Ban Giám đốc và tập thể cán bộ viên chức Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Tĩnh tự hào vì đã góp sức mình vào sự nghiệp chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân cũng như sự phát triển của ngành y tế, góp phần xây dựng một nền y học Việt Nam dựa trên nguyên tắc: khoa học, dân tộc và đại chúng, phối hợp thuốc "Đông" và thuốc "Tây" như sinh thời Bác Hồ kính yêu đã căn dặn.
Dù những chặng đường phía trước còn lắm thử thách, nhưng với sự nỗ lực cố gắng, sự đoàn kết đồng lòng của cán bộ, nhân viên, Bệnh viện Y học cổ truyền sẽ tiếp tục xây dựng bệnh viện theo hướng hiện đại hóa y học cổ truyền, xứng đáng là địa chỉ tin cậy của nhân dân, góp phần tích cực vào sự phát triển bền vững của ngành Y tế và công cuộc Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa đất nước.
TTƯT. BSCKII. Bùi Thị Mai Hương - Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền