Những kết quả đạt được trong công tác phòng chống bệnh Phong

Hà Tĩnh đã đạt mục tiêu loại trừ bệnh Phong cấp tỉnh theo 03 tiêu chí của Bộ Y tế vào năm 2000. Từ đó đến nay hoạt động phòng chống bệnh Phong của tỉnh tiếp tục được duy trì và không phát hiện thêm bệnh nhân Phong mới. Hiện tại Hà Tĩnh có 25 bệnh nhân Phong đang được quản lý và chăm sóc sau giám sát tại 9 huyện, thị xã, thành phố là: huyện Kỳ Anh (01); Cẩm Xuyên (03); thành phố Hà Tĩnh (03); Lộc Hà (05); Can Lộc (03); thị xã Hồng Lĩnh (01); Nghi Xuân (04); Đức Thọ (03); Hương Sơn (02); 100 % bệnh nhân Phong tàn tật đều được chăm sóc, hướng dẫn phòng tránh tàn tật và được hỗ trợ thuốc men, dày dép, kính bảo vệ mắt và các dụng cụ thiết yếu khác.

Để đạt được mục têu nói trên, từ năm 2000 đến nay các hoạt động phòng chống Phong đã được tổ chức triển khai thực hiện một cách đồng bộ từ tỉnh đến tận huyện, xã do đó các chỉ số dịch tễ phát hiện bệnh nhân Phong mới (I) và chỉ số lưu hành (P) đã giảm xuống rất nhiều, đặc biệt là giai đoạn từ 2015 – 2019 đã không phát hiện thêm bệnh nhân Phong mới nào, tỷ lệ tàn tật độ II là 0% điều đó cho thấy tính hiệu quả và bền vững của các hoạt động phòng, chống bệnh Phong của tỉnh nhà. Đó là những tiền đề để hướng tới loại trừ bệnh Phong quy mô cấp huyện trên địa bàn toàn tỉnh.

Đối với bệnh nhân Phong, sau khi được chẩn đoán xác định mắc bệnh, bệnh nhân được đưa ngay vào đa hóa trị liệu nhằm tránh những tàn tật có thể mắc phải. Bệnh nhân hàng tháng sẽ được cán bộ chuyên trách Phong của Trung tâm Y tế huyện và Trạm y tế đến thăm khám, cấp phát thuốc, theo dõi để phát hiện sớm các biến chứng và được hướng dẫn cách tự chăm sóc phòng tránh các thương tích trong đời sống hằng ngày. Bên cạnh các hoạt động khám, điều tra nhằm phát hiện quản lý tốt bệnh nhân phong. Trong những năm qua hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe về bệnh Phong cũng được đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú như: truyền thông qua Đài Phát thanh truyền hình tỉnh, báo Hà Tĩnh, qua hệ thống loa truyền thanh từ xã, phường đến tận thôn, xóm; tổ chức các hội thi tìm hiểu kiến thức bệnh Phong cho học sinh các trường THCS trên địa bàn toàn tỉnh; tổ chức các chiến dịch điều tra ở các xã, phường kết hợp với việc cấp phát các loại tờ rơi, áp phích liên quan đến bệnh phong... Đồng thời tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kiến thức cho chuyên trách Phong, Da liễu tuyến huyện, xã và cộng tác viên y tế thôn, xóm.

Ngoài ra để làm tốt công tác phòng, chống bệnh phong trên địa bàn, hướng tới mục tiêu loại trừ hoàn toàn bệnh Phong quy mô cấp huyện, thời gian qua Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tích cực phối hợp với Trung tâm Y tế các huyện, thị xã, thành phố tổ chức các đợt khám sàng lọc phát hiện bệnh nhân phong mới và bệnh da liễu cũng như cấp thuốc miễn phí và tư vấn cách phòng tránh một số bệnh Phong, da liễu hay gặp cho người dân trên địa bàn. Từ đầu năm đến nay toàn tỉnh đã khám và cấp hơn 1.300 đơn thuốc miễn phí cho người dân. Tất cả người dân đến khám đều được các bác sĩ tư vấn về chế độ dinh dưỡng, sử dụng các loại kem dưỡng da và xà phòng hợp lý; hướng dẫn cách thức sử dụng thuốc, chăm sóc da và các biện pháp phòng tránh một số bệnh da thường gặp. Đặc biệt trong các đợt khám này toàn tỉnh đã không phát hiện thêm bệnh nhân phong mới nào. Song song với đó, hàng năm Trung tâm cũng đã phối hợp với BV Phong - Da liễu TW Quỳnh Lập tổ chức các đợt chuyển giao kỷ thuật, khám sàng lọc và tổ chức các lớp tập huấn nâng cao chất lượng chuyê môn cho các tuyến trong công tác phòng, chống và phát hiện các bệnh phong. Hơn nữa chương trình loại trừ bệnh Phong quy mô cấp huyện trong những năm qua luôn nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, chính quyền; sự chia sẻ của cộng đồng do đó Hà Tĩnh đã và đang phấn đấu tăng nhanh tiến độ để có thể sớm loại trừ bệnh phong theo kế hoạch đã đề ra.

Trao đổi về vấn đề này TS. Nguyễn Lương Tâm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh cho biết “Hà Tĩnh đã đạt mục tiêu loại trừ bệnh Phong quy mô cấp tỉnh từ những năm 2000. Từ đó đến nay, các hoạt động phòng, chống bệnh phong luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp; Ban chỉ đạo phòng, chống bệnh phong được kiện toàn từ tỉnh đến tận cơ sở; các hoạt động phòng, chống bệnh phong đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, hàng năm đều mời các chuyên gia của Bệnh viện Phong da liễu TW Quỳnh Lập về tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho các tuyến và tổ chức các đợt khám sàng lọc nhằm phát hiện, quản lý và kịp thời điều trị tránh lây lan ra cộng đồng do đó những năm qua đã không phát hiện thêm bệnh nhân phong mới nào, các bệnh nhân phong luôn được quản lý, kiểm tra sức khỏe thường xuyên nên đã hạn chế được rất nhiều các mức độ tàn tật cho bệnh nhân. Đây cũng là tiền đề để Hà Tĩnh hướng tới loại trừ bệnh phong quy mô cấp huyện vào cuối năm 2020 này”

Phát hiện sớm, điều trị sớm, chăm sóc, quản lý, theo dõi chặt chẽ và nâng cao nhận thức về bệnh Phong trong cộng đồng. Đây là những cơ sở để Hà Tĩnh loại trừ bệnh phong vào cuối năm nay. Do đó cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền bệnh phong qua các kênh thông tin đại chúng, có hình thức tuyên truyền phù hợp ở những vùng bà con dân tộc ít người, cung cấp những kiến thức cơ bản về bệnh phong, tích cực khám phát hiện bệnh phong để phát hiện sớm bệnh phong có thể còn tiềm ẩn trong cộng đồng.

Để đạt được mục tiêu loại trừ bệnh Phong quy mô cấp huyện, Ngành Y tế Hà Tĩnh đã thực hiện các giải pháp như: Xây dựng Chương trình phòng chống bệnh Phong theo QĐ số 2845/QĐ-UBND; xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể cho từng năm, từng giai đoạn về công tác loại trừ bệnh phong. Đưa kiến thức bệnh phong vào trường học, tiếp tục tuyên truyền kiến thức bệnh phong cho đối tượng học sinh; củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác phòng chống phong các cấp; tập huấn cho cộng tác viên kỹ năng nhận biết bệnh phong, quản lý điều trị, giáo dục y tế và chăm sóc tàn tật cho người bệnh tại nhà; tập trung khám phát hiện, điều trị tại nhà đúng phác đồ, đủ liều cho tất cả bệnh nhân phong, phấn đấu 100% cán bộ lãnh đạo các cấp, các ban ngành đoàn thể, giáo viên, học sinh và người dân có hiểu biết đúng về bệnh phong./.

Huy Hoàng