Điều trị cảm cúm
Cảm mạo và cúm là những chứng bệnh rất phổ biến, ảnh hưởng không ít đến sức khoẻ cộng đồng. Theo Y học cổ truyền, cảm mạo và cúm chính là bệnh cảnh cảm mạo phong hàn và cảm mạo phong nhiệt xảy ra khi phong tà (phong hàn, phong nhiệt) xâm phạm vào cơ thể nhân lúc chính khí giảm sút (sức đề kháng cơ thể kém). Các phương pháp điều trị và phòng bệnh cảm cúm theo Y học cổ truyền tương đối đơn giản, rẻ tiền, hiệu quả, có thể chữa sớm tại nhà và tuyến y tế cơ sở, cộng đồng dễ chấp nhận, góp phần trong công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu. Theo Y học hiện đại, cảm mạo là bệnh cảm lạnh, cúm là bệnh cảnh nhiễm virut cúm.
Y học cổ truyền chia cảm mạo thành 2 thể:
Thể cảm mạo phong hàn:
Triệu chứng: Mũi ngạt, nói khàn, hắt hơi, chảy nước mũi trong hoặc ngứa họng, ho, đờm nhiều trắng loãng, thậm chí đau đầu, đau mình mẩy, sợ gió, sợ lạnh, phát sốt, không đổ mồ hôi, rêu lưỡi trắng, mạch phù.
Phương pháp điều trị:
Phát tán phong hàn (Tân ôn giải biểu)
Điều trị bằng thuốc:
Thuốc xông: Là phương pháp rất phổ biến và được cộng đồng ưa chuộng. Dược liệu sử dụng rẻ tiền, dễ kiếm, sẵn có ở địa phương, kết quả lại cao. Có những trường hợp cảm mạo chỉ cần xông một lần là khỏi. Không nhất thiết phải đủ lá chúng tôi giới thiệu dưới đây:
Bài thuốc xông: Nấu nồi xông với 3 loại lá:
Lá có tác dụng kháng sinh: lá hành, lá tỏi.
Lá có tác dụng hạ sốt: lá tre, lá duối.
Lá có tinh dầu, có tác dụng sát trùng đường hô hấp: lá chanh, lá bưởi, lá tía tô, lá kinh giới, lá bạc hà, lá sả, lá hương nhu,...
Mỗi thứ một nắm, Tổng cộng khoảng 200-300g, rửa sạch lá, cho vào nồi khoảng 2-3 lit nước, đun sôi. Đặc biệt những lá có tinh dầu cho vào sau khi nước đã sôi, đậy kín vung, đun sôi lại, bắc ra. Khi xông trùm chăn kín cả người bệnh và nồi xông, mở nồi nước xông từ từ cho hơi nóng mùi tinh dầu bốc lên bệnh nhân. Xông từ 10 - 20 phút. Xông xong, lau sạch mồ hôi, thay quần áo, tránh gió lạnh.

Sau khi xông, ăn bát chào hành với tía tô (ăn khi còn nóng ấm)
Bát cháo giải cảm: Gạo tẻ: 30g, lá tía tô thái nhỏ: 8g, muối: 1g, gừng sống:3 lát, hành sống giã nhỏ: 3 củ
Gạo nấu thật nhừ rồi cho hành,gừng, lá tía tô và muối vào. Trứng gà đánh vào cháo 1 quả, khuấy đều, đem ra ăn khi còn nóng. Ăn xong đắp chăn độ 30 phút cho ra mồ hôi, sau đó lau khô và thay áo quần.
Thuốc uống:
Kinh giới | 12g | Tía tô | 12g |
Bạch chỉ | 12g | Trần bì | 06g |
Quế chi | 06g | Bạc hà | 10g |
Sinh khương | 3 lát |
|
|
Sắc uống ngày 1 thang, uống 1 – 3 thang, Sắc thuốc sôi khoảng 30 phút
Thể cảm mạo phong nhiệt:
Triệu chứng lâm sàng : Phát sốt, hơi sợ gió, sợ lạnh, có ra mồ hôi, đau đầu, ngạt mũi hoặc chảy nước mũi nặng, hầu họng sưng đỏ đau, ho ra đờm đặc, rêu lưỡi vàng mỏng, mạch phù sác.
Phương pháp điều trị: Phát tán phong nhiệt (Tân lương giải biểu)
Điều trị cụ thể : Thuốc uống:
Bạc hà | 10g | Ké đầu ngựa | 12g |
Cát căn | 10g | Cam thảo đất | 10g |
Địa liền | 10g | Lá dâu | 10g |
Lá tre | 10g | Bạch chỉ | 10g |
Cúc tần | 10g | Cối xay | 10g |
Sắc uống ngày 01 thang chia 2 lần sáng/chiều
Phòng bệnh
Cảm cúm là một bệnh phổ biến, cúm thành dịch, ảnh hưởng không ít đến sức khoẻ cộng đồng. Trong mùa dịch cần nâng cao sức đề kháng, giữ cơ thể không bị lạnh khi thời tiết thay đổi. Phát hiện sớm để cách ly. Hạn chế tiếp xúc, hạn chế tập trung đông người khi có dịch. Thời gian có cúm hướng dẫn mọi người nên dùng tỏi, mỗi bữa ăn kèm vài nhánh tỏi sống. Người lớn 3 nhánh, trẻ em ăn 1 nhánh. Rượu tỏi: Giã nát 200g tỏi ngâm trong 1 lít rượu trong 2 ngày, lọc lấy rượu. Mỗi tuần uống 3 ngày, mỗi ngày từ 30-50 giọt. Khi có dịch cúm dùng bông tẩm dầu tỏi bôi và hít vào lỗ mũi vào buổi sáng, chiều (hoặc giỏ mũi). Công thức: tỏi giã nát 20g + dầu vừng hoặc dầu lạc 200ml.
Châm hoặc day ấn huyệt Túc tam lý hàng ngày.
Khi đã mắc bệnh cần áp dụng các phương pháp điều trị tiện lợi, đơn giản như, nấu nồi nước xông, châm cứu hoặc dùng các vị thuốc sẵn có ở địa phương. Đối với thể nặng, có biến chứng phải phát hiện và chuyển đến cơ sở y tế điều trị kịp thời
Bs Dương Đăng Hiền – GĐ Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Tĩnh