“Đầu tư cho trẻ em gái vị thành niên”.

Chị Nguyễn Thị Hương, 20 tuổi, trú tại phường Thạch Quý, TP Hà Tĩnh khi mang thai đi kiểm tra sức khỏe mới biết mình bị nhiễm viêm gan B từ chồng. Chị lo lắng cho đứa con trong bụng sẽ bị ảnh hưởng.“Trước khi cưới, cả nhà đã khuyên đi khám sức khỏe tiền hôn nhân nhưng nghĩ lại ngại, Vợ chồng đưa nhau đi khám người ta lại bảo nghi ngờ, không tin tưởng lẫn nhau nên thôi. Nếu khi đó đi khám, mình đã có thể biết bệnh tình của chồng để có cách phòng tránh tốt nhất cho con”- chị Hương tâm sự.

Theo T.s Đường Công Lự- Phó Giám đốc Sở- Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh : CSSKSS tiền hôn nhân là hành trang cần thiết để các bạn trẻ vững vàng bước vào cuộc sống mới, CSSKSS cung cấp kiến thức về SKSS, khám và xét nghiệm nhằm xác định tình trạng sức khỏe, khả năng sinh sản và phát hiện sớm các bệnh tật, điều trị bệnh; thực hiện các biện pháp dự phòng các bệnh lý, dị tật bẩm sinh cho đứa con trong tương lai, chuẩn bị cho người phụ nữ có điều kiện sức khỏe để mang thai và sinh đẻ an toàn về sau…Bên cạnh đó còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực đó là chuẩn bị tâm, sinh lý để xây dựng một gia đình hạnh phúc cả về thể chất lẫn tinh thần, đồng thời chăm lo sức khỏe cho thế hệ tương lai, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, từng bước cải thiện giống nòi.

Năm 2009, mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân lần đầu tiên được triển khai thí điểm ở Hà Tĩnh tại 6 xã vùng khó khăn thuộc huyện Can Lộc và TX Hồng Lĩnh. Sau hơn 5 năm thực hiện, chương trình đã phát huy hiệu quả và góp phần quan trọng trong việc trang bị kiến thức về sức khỏe sinh sản (SKSS) cho lứa tuổi vị thành niên, thanh niên. Đến nay, toàn tỉnh đã có 25 xã thuộc 6 huyện, thị được hưởng lợi từ mô hình. Tại các địa bàn triển khai mô hình gồm Can Lộc, Hồng Lĩnh, Đức Thọ, Hương Sơn, Thạch Hà, Hương Khê; ngành DS đã tổ chức nhiều hoạt động truyền thông, tuyên truyền, cung cấp thông tin về SKSS, các biện pháp tránh thai, chẩn đoán thai sớm; khám sức khỏe cho các bạn trẻ trước khi kết hôn với nhiều nội dung, hoạt động phong phú, xây dựng góc kiến thức về dân số, SKSS–KHHGĐ. Kết quả đã tổ chức hơn 400 buổi phát thanh (01 đến 02 lần/tháng/xã) với thời lượng hơn 3000 phút. Tổ chức 600 buổi nói chuyện chuyên đề, tư vấn nhóm cho 18.000 lượt đoàn viên, thanh niên tham gia về giới tính, tình bạn, tình yêu, tình dục an toàn, phòng tránh viêm nhiễm đường sinh sản, các bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp và HIV/AIDS. Khám sức khỏe cho cho 2.378 thanh niên chưa kết hôn, chuẩn bị kết hôn. Việc mở cửa định kỳ “Góc thân thiện SKSS tiền hôn nhân” tại 25 xã (phường) được duy trì, trong đó, chú trọng phát huy tối đa các tài liệu (sách, báo, tạp chí, tranh ảnh, tờ rơi, đĩa CD, VCD, phương tiện tránh thai mẫu) được cung cấp, sử dụng có hiệu quả bộ truyền thông…, thu hút đông đảo thanh niên, vị thành niên tham gia hơn 1.542 buổi sinh hoạt

Can Lộc là một trong những địa phương được hưởng lợi đầu tiên của mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Anh Nguyễn Hải - Bí thư Đoàn xã Thượng Lộc cho biết: “Đối với lứa tuổi vị thành niên, thanh niên ở những vùng khó khăn, mô hình có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp kiến thức, làm hành trang cho thanh niên bước vào đời. Tham gia các buổi sinh hoạt về chăm sóc SKSS/KHHGĐ của CLB Tiền hôn nhân tổ chức vô cùng hữu ích, các em được chuyên gia về SKSS giải đáp những băn khoăn, chuyện thầm kín của giới tính mà các em chưa biết tâm sự với ai”.

Chị Trần Thị Bích- Giám đốc Dân số-KHHGĐ Can Lộc cho biết: Thời gian qua, cùng với các đơn vị khác, huyện tăng cường đẩy mạnh mô hình khám sức khỏe tiền hôn nhân, đặc biệt quan tâm đến hoạt động biểu dương những gia đình tiêu biểu sinh con 1 bề là gái vươn lên làm kinh tế giỏi. Những điển hình đó chính là bằng chứng đầy thuyết phục tác động sâu sắc đến suy nghĩ, nhận thức của người dân về bình đẳng giới, là một trong những cách tuyên truyền thuyết phục, hiệu quả nhất, xóa bỏ những định kiến lạc hậu về tư tưởng trọng nam khinh nữ.

T.s Đường Công Lự cho biết thêm: Hiện toàn tỉnh đang chú trọng đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ, đầu tư cho trẻ em gái . Thực tế không ít tấm gương phụ nữ giỏi giang, nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong xã hội và cũng có không ít gia đình con gái trở thành chỗ dựa vững chắc cho cha mẹ ở tuổi xế chiều. Toàn tỉnh có 06/08 đơn vị huyện được tỉnh hỗ trợ kinh phí để tổ chức Hội thảo biểu dương phụ nữ, trẻ em gái tiêu biểu, Trung tâm Dân số - KHHGĐ cấp huyện đã nỗ lực tham mưu cho UBND cùng cấp chỉ đạo, hỗ trợ kinh phí và vận động các nguồn kinh phí khác cũng như phối hợp có hiệu quả với Hội Phụ nữ, Phòng Giáo dục để tổ chức thành công hoạt động chia sẻ kinh nghiệm, biểu dương phụ nữ, trẻ em gái tiêu biểu. Các bé gái thực sự là những bông hoa tươi thắm, là nghị lực vượt bậc trong quá trình vươn lên khẳng định mình trên mọi lĩnh vực cuộc sống, là niềm tự hào của gia đình và cũng là minh chứng đầy thuyết phục để tư tưởng trọng nam khinh nữ dần trở nên mờ nhạt sau những lũy tre làng.

Đoàn Loan