Truyền thông trực quan - giải pháp hiệu quả trong xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc
Trong những năm gần đây, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Hà Tĩnh có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong hệ thống cơ sở y tế. Nhiều bệnh viện, trung tâm y tế đã triển khai mạnh mẽ các hoạt động truyền thông trực quan nhằm xây dựng môi trường y tế không khói thuốc, góp phần nâng cao ý thức, thay đổi hành vi của cán bộ y tế, người bệnh và người nhà bệnh nhân.
Đưa hình ảnh và thông điệp phòng chống tác hại thuốc lá vào từng khoa, phòng trong các cơ sở y tế
Tại các bệnh viện và trung tâm y tế trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, dễ dàng bắt gặp các biển cấm hút thuốc, pano, áp phích, tờ rơi tuyên truyền với thông điệp ngắn gọn, dễ hiểu: “Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe”, “Cơ sở y tế không khói thuốc”, “Vì sức khỏe của bạn và cộng đồng, hãy nói không với thuốc lá”…
Những hình ảnh trực quan, sinh động được bố trí ở các khu vực đông người như hành lang, phòng chờ khám, khu điều trị nội trú, nhà ăn, cổng bệnh viện… như một lời nhắc nhở thường xuyên, giúp mỗi người dễ dàng ghi nhớ và tuân thủ quy định.
Thông điệp phòng chống tác hại thuốc lá được đặt tại điểm ra vào, dể nhìn nhằm nâng cao tuyên truyền cho người bệnh
Ông Nguyễn Đức Chung – Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Truyền thông trực quan là một trong những hình thức dễ tiếp cận, dễ lan tỏa nhất. Khi thông điệp được thể hiện bằng hình ảnh, màu sắc và vị trí hợp lý, nó có tác dụng tác động trực tiếp đến nhận thức và hành vi của người xem, đặc biệt là trong môi trường đông người như bệnh viện. Vì vậy, chúng tôi quan tâm, bố trí các hình ảnh trực quan như pano, áp phích, biểu bảng có nội dung tuyên truyền về phòng chống tác hại thuốc lá, xây dựng bệnh viện không khói thuốc, để người bệnh, người nhà người bệnh và cán bộ y tế thường xuyên được tiếp cận, từ đó thay đổi hành vi của mình, thực hiện không hút thuốc trong khuôn viên bệnh viện. ”
Theo ghi nhận, tại nhiều cơ sở y tế như Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, Bệnh viện Y học cổ truyền, Trung tâm Y tế Thành Sen, Trung tâm Y tế Hương Sơn, Hương Khê, Kỳ Anh... công tác truyền thông trực quan được triển khai đồng bộ và duy trì thường xuyên.
Nhờ đó, tình trạng hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện giảm đáng kể, nhiều người bệnh và người nhà chủ động tuân thủ quy định “không hút thuốc nơi công cộng”. Cán bộ y tế cũng tích cực nhắc nhở, đồng thời trở thành tấm gương thực hành không hút thuốc, góp phần lan tỏa lối sống lành mạnh.
Chị Nguyễn Thị Hương, xã Gia Hanh đi chăm sóc người nhà tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh chia sẻ: “Những bảng cấm hút thuốc, hình ảnh cảnh báo các bệnh lý do thuốc lá gây ra khiến tôi rất ấn tượng. Nhìn thấy những hình ảnh đó, ai cũng sợ và không dám hút thuốc trong bệnh viện nữa. Chồng tôi bình thường cũng hay hút thuốc, nhưng vào điều trị tại đây cũng không dám hút vì sợ mắc bệnh và cũng sợ mọi người nhắc nhở. Mong là điều trị xong, ông ấy bỏ được thuốc luôn thì tốt quá”.
Lan tỏa mô hình cơ sở y tế không khói thuốc
Cùng với truyền thông trực quan, các đơn vị y tế ở Hà Tĩnh đã tích cực hưởng ứng phong trào xây dựng mô hình “Cơ sở y tế không khói thuốc”, gắn trách nhiệm thực hiện với từng khoa, phòng. Nhiều bệnh viện, trung tâm y tế còn tổ chức các cuộc thi đấu thể thao không khói thuốc, tạo sân chơi lành mạnh, thu hút sự tham gia của cán bộ và người dân.
Hàng năm, Ban Quản lý Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá của tỉnh đã phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá – Bộ Y tế để in ấn, cấp phát nhiều tài liệu, áp phích, pano; hướng dẫn kỹ năng truyền thông cho cán bộ phụ trách tại các đơn vị. Năm 2024 đã sản xuất, cấp phát 600 biển mica nhỏ, 200 biển mica kích thước lớn, 3100 áp phích; 9 tháng năm 2025, cấp phát 3500 tờ áp phích, 15 pano về phòng chống tác hại thuốc lá cho các đơn vị. Đây là cách làm thiết thực, tạo nên sự thống nhất, đồng bộ và hiệu quả bền vững trong hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá trên địa bàn.
Trong thời gian tới, ngành y tế Hà Tĩnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hình thức truyền thông trực quan kết hợp truyền thông trực tiếp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội để lan tỏa thông điệp “Không hút thuốc trong cơ sở y tế”.
Ông Nguyễn Chí Thanh –Trưởng Ban Quản lý Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh: “Xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là nét đẹp văn hóa, thể hiện tinh thần trách nhiệm của mỗi cán bộ y tế và người dân đối với sức khỏe cộng đồng.”
Với sự chung tay của các cấp, các ngành và mỗi cá nhân, Hà Tĩnh đang từng bước hướng tới mục tiêu môi trường y tế xanh – sạch – đẹp, không khói thuốc, vì sức khỏe của mọi người, mọi nhà.
Thu Hòa

