Nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân từ thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã
Trong giai đoạn 2011-2015, toàn tỉnh có 218 xã, phường, thị trấn được công nhận đạt Tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến 2020, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVII nhiệm kỳ 2010-2015 đề ra. Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, ngành Y tế, các tổ chức chính trị, xã hội và người dân địa phương đã góp phần hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.
Bộ tiêu chí quốc gia y tế giai đoạn đến 2020 có 10 tiêu chí với 46 chỉ tiêu tập trung ở tất cả các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhân dân. Thực hiện Bộ tiêu chí này sẽ là điều kiện tiên quyết hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Trong giai đoạn 2011-2015, với sự quan tâm của HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc quyết liệt của ngành Y tế và chính quyền các địa phương, xây dựng trạm Y tế đạt Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã được xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng và đã trở thành phong trào thi đua sôi nổi trong toàn tỉnh.
Tại địa phương, hầu hết Đảng bộ các huyện, thị, thành phố đã ban hành Nghị quyết, đưa công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân vào kế hoạch kinh tế - xã hội hàng năm của địa phương; huy động nguồn lực, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội tham gia vào hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân, xây dựng trạm Y tế đạt Bộ tiêu chí quốc gia y tế.
Là huyện miền núi nghèo, nhưng huyện Vũ Quang đã có rất nhiều nỗ lực trong xây dựng Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã. Ông Nguyễn Thái Hòa - Phó chủ tịch UBND huyện Vũ Quang cho biết: Trong 5 năm qua, cùng với việc tăng cường công tác chỉ đạo điều hành, huyện cũng đã huy động các nguồn lực để hoàn thiện một số tiêu chí khó như: cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế… Huyện đã huy động được trên 55 tỷ đồng, xây dựng 9 trạm y tế mới và sửa chữa nâng cấp 3 trạm y tế, có 9/12 trạm y tế có bác sỹ, dự kiến cuối năm 2016 sẽ có 11/12 trạm y tế có bác sỹ, 100% thôn, xóm có y tế thôn. Vũ Quang cũng là huyện đầu tiên trong tỉnh có 100% xã, thị trấn đạt Bộ tiêu chí quốc gia y tế giai đoạn đến 2020.
Không riêng Vũ Quang, các huyện, thị, thành phố đều rất nỗ lực trong thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia y tế. Đối với một số tiêu chí khó như cơ sở hạ tầng trạm y tế xã, trang thiết bị y tế được các địa phương huy động từ rất nhiều nguồn như kêu gọi đầu tư từ con em xa quê, các tập đoàn, tổ chức hay huy động từ sự đóng góp của nhân dân địa phương. Từ năm 2011 đến năm 2015, toàn tỉnh đã huy động được gần 440 tỷ đồng đầu tư cho các trạm y tế
5 năm với 3 mô hình quản lý trạm y tế xã. Khó khăn rất nhiều nhưng ngành Y tế vẫn quyết tâm đồng hành cùng các địa phương, chỉ đạo, giám sát và hỗ trợ các trạm y tế xây dựng bộ tiêu chí quốc gia y tế xã. Ngành đã tham mưu UBND tỉnh tăng cường nguồn lực giúp các trạm y tế xây dựng Bộ tiêu chí. Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 03/2012/QĐ-UBND, ngày 31/1/2012, trong đó có chính sách hỗ trợ xây dựng trạm y tế đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã; hỗ trợ cho bác sỹ công tác tại trạm y tế, hỗ trợ học phí cho cán bộ trạm y tế xã được cử đi đào tạo …, tham mưu UBND tỉnh ban hành quy định phối hợp giữa Sở Y tế với UBND cấp huyện trong quản lý, chỉ đạo hoạt động hệ thống y tế Hà Tĩnh… Bên cạnh đó, cũng tranh thủ các chương trình, dự án, các nguồn lực khác đầu tư xây mới trạm y tế, cung cấp trang thiết bị y tế, đào tạo nhân lực cho các trạm y tế xã. Đặc biệt để tập trung nâng cao chất lượng hoạt động tại trạm y tế, chất lượng 10 tiêu chí, Sở Y tế đã tăng cường công tác giám sát, hỗ trợ. Từ năm 2015, ngành đã thành lập 05 đoàn giám sát, hỗ trợ, mỗi tháng 1 lần về các xã để giám sát, hỗ trợ, cầm tay chỉ việc cho cán bộ trạm hoàn thiện các tiêu chí. Qua các đợt giám sát hỗ trợ này, ngành có những kiến nghị với chính quyền địa phương kịp thời chỉ đạo, vào cuộc để xây dựng các Trạm Y tế đạt bộ tiêu chí quốc gia y tế, tiến tới đạt chuẩn nông thôn mới. Ngành cũng giao cho các đơn vị tuyến tỉnh theo chức năng, nhiệm vụ của mình thường xuyên chỉ đạo, giám sát đồng thời hỗ trợ trang thiết bị chống dịch, giường bệnh, tài liệu truyền thông… cho các trạm y tế góp phần hoàn thiện các tiêu chí với kết quả tốt nhất.
Nhờ vào cuộc đồng bộ, hiệu quả, qua 5 năm thực hiện xây dựng Bộ tiêu chí quốc gia y tế đã thu được nhiều thành quả đáng ghi nhận: Mạng lưới hệ thống y tế cơ sở ngày càng được quan tâm củng cố, đầu tư, từng bước đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ban đầu cho nhân dân, bảo đảm cho người dân được chăm sóc sức khoẻ cơ bản với chi phí thấp, góp phần thực hiện công bằng trong chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ và đảm bảo an sinh xã hội. Hệ thống cơ sở hạ tầng từng bước được nâng cấp, xây dựng; thuốc, vật tư tiêu hao và trang thiết bị cơ bản đáp ứng nhu cầu của trạm y tế. Trình độ chuyên môn, các dịch vụ kỹ thuật thực hiện tại trạm dần được nâng cao cả về số lượng lẫn chất lượng. Đến hết năm 2015, toàn tỉnh có 218 xã, phường, thị trấn được công nhận đạt Tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến 2020 (chiếm tỷ lệ 83,2%), vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVII nhiệm kỳ 2010-2015 đề ra là 80%. Trong thi đua đã xuất hiện nhiều cách làm hay, sáng tạo của các trạm y tế trong việc huy động các nguồn lực thực hiện Bộ tiêu chí như: Trạm Y tế xã Xuân Hải – (Nghi Xuân), trạm Hương Minh ( Vũ Quang), trạm Cẩm Nhượng ( Cẩm Xuyên), Trạm Y tế xã Thanh Lộc ( Can Lộc)….
Cùng với việc hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân được nâng cao rõ rệt. Công tác phòng chống dịch, bệnh truyền nhiễm được triển khai rộng khắp từ tuyến tỉnh đến xã, phường, thị trấn. Dịch bệnh ổn định, không có dịch bệnh lớn xẩy ra trên địa bàn toàn tỉnh. Tỷ lệ người dân nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 90%, tỷ lệ hộ gia đình ở nông thôn sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 80%. Công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm được chú trọng. Các dự án thuộc Chương trình MTQG về Y tế như: Phòng, chống Sốt rét; phòng chống Lao, Phong; Phòng, chống HIV/AIDS được thực hiện hiệu quả và đạt các chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Đối với bệnh mãn tính, bệnh không lây nhiễm bước đầu được theo dõi, quản lý… Đặc biệt, công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân đã từng bước đáp ứng sự hài lòng của người dân, của người bệnh. Bà Mai Thị Tứ - 76 tuổi Thôn 3- Hương Thọ - Vũ Quang cho biết: so với trước đây, trạm Y tế có sự thay đổi lớn, sạch sẽ, mát mẻ; cán bộ y tế vui vẻ, nhiệt tình chăm sóc. Không chỉ bà mà người dân trong xã cứ ốm đau, mệt mỏi đều yên tâm khi đến khám và điều trị tại trạm.
Kết quả đạt được là rất đáng ghi nhận, tuy nhiên quá trình thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia vẫn tồn tại những khó khăn, vướng mắc như: nhận thức của lãnh đạo và người dân tại một số địa phương chưa đầy đủ, vẫn còn coi xây dựng xã đạt Tiêu chí quốc gia về y tế là trách nhiệm của ngành Y tế và của riêng trạm y tế; thiếu nguồn lực để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị trạm y tế. Đặc biệt nguồn nhân lực làm việc tại trạm y tế hiện còn thiếu bác sỹ, số lượng, cơ cấu một số chức danh chuyên môn có nơi chưa phù hợp; số lượng, chất lượng các dịch vụ y tế tuyến xã chưa đáp ứng theo phân tuyến kỹ thuật. Nhiều xã sau khi được công nhận đạt Tiêu chí quốc gia về Y tế thiếu giải pháp để duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí, bảo đảm tính bền vững...
Khó khăn vẫn còn nhiều, để hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, góp phần xây dựng nông thôn mới, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân, theo bác sỹ Lê Ngọc Châu - TUV, Giám đốc Sở Y tế, thời gian tới ngành sẽ khắc phục những tồn tại đồng thời tập trung thực hiện một số giải pháp trọng tâm như: rà soát, kiện toàn sắp xếp lại tổ chức hệ thống trạm y tế xã theo hướng tinh gọn, hiệu quả, phát huy vai trò, trách nhiệm của các cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu, nâng cao chất lượng chăm sóc ban đầu cho người dân. Đào tạo nâng cao năng lực của cán bộ y tế cơ sở. Tiếp tục tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh tăng cường đầu tư nguồn lực xây dựng các trạm y tế cơ sở đồng thời tranh thủ các nguồn vốn và xã hội hóa đầu tư để tăng nguồn lực cho phát triển trạm y tế. Tăng cường phối hợp với cấp ủy chính quyền các địa phương, các ngành nâng cao chất lượng thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã….
Với sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị từ tỉnh xuống xã, phường, thị trấn, sự nỗ lực của ngành Y tế, chắc chắn mục tiêu đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 100% xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã; trên 80% xã đạt tiêu chí Y tế trong 19 tiêu chí nông thôn mới; duy trì và nâng cao chất lượng đạt Bộ tiêu chí, nâng tỷ lệ người dân tham gia BHYT lên trên 90% là hoàn toàn có thể thực hiện được. Đây là những nỗ lực rất lớn của ngành Y tế và chính quyền các cấp nhằm hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.
Thu Hòa