Khó khăn trong việc phòng chống tác hại thuốc lá

Theo Nghị định 176 của Chính phủ thì người hút thuốc lá ở nơi công cộng bị phạt tiền theo đúng quy định. Tuy nhiên, việc thực hiện theo Luật còn "bỏ ngõ", nhà quản lý thì chưa tích cực triển khai thực hiện còn người dân thì thiếu kiến thức do vậy tình trạng hút thuốc lá, thuốc lào tại nơi công cộng vẫn còn phổ biến.

Dù ở bất cứ nơi nào, bến xe, chợ hay ở các quán cà phê, nước xung quanh vỉa hè chúng ta dễ dàng bắt gặp nhiều người hút thuốc lá. Thậm chí có nhiều người vừa điều khiển xe vừa hút thuốc lá. Anh Nguyễn Văn T ở huyện Cẩm Xuyên bộc bạch: "tôi đã hút thuốc lá từ khi còn 15 tuổi, ban đầu thấy bạn bè hút nên thử cho vui nhưng sau đó thì nghiện, một ngày phải làm năm, bảy điếu nếu không thì cảm thấy thèm". Còn anh Trần Minh T ở huyện Lộc Hà thì cho rằng: "Có người hút thuốc nào mà không biết tác hại của các chất độc trong thuốc lá và khói thuốc dẫn đến ung thư này nọ, nhưng bỏ được thuốc lá là rất khó, tôi đã thử cai thuốc lá vài lần rồi nhưng không thành công vì khi cai thuốc lá, tôi cảm thấy thèm đủ thứ, miệng nhạt, huyết áp lên, với lại nghe nói, hút thuốc ở nơi công cộng sẽ bị xử phạt theo quy định nhưng có ai đi phạt mấy chuyện hút thuốc này đâu…!"

Theo bác sĩ Võ Văn Phương, trưởng Khoa Ung bướu, Bệnh viện đa khoa tỉnh thì nguyên nhân làm cho người hút thuốc lá khó bỏ được vì trong thuốc lá có chứa chất nicotine, chính chất nicotine khiến người hút bị nghiện, rồi dần dần bị lệ thuộc vào thuốc lá. Chỉ 7 giây sau khi hút thuốc lá, nicotine đã có tác dụng hưng phấn lên vỏ não, sự hưng phấn đó được não bộ ghi nhớ. Khi trạng thái hưng phấn qua đi, có nghĩa lượng nicotine dần bị thiếu hụt, lúc này, não bộ sẽ kích thích gây cảm giác thèm thuốc lá, buộc người nghiện hút điếu tiếp theo để cung cấp nicotine trở lại. Chính vì tác dụng kích thích nhanh mạnh, gây hưng phấn tức thời mà nicotine sẽ khiến người hút nghiện thuốc lá từ trung bình đến nặng và một khi nghiện thì rất khó bỏ.

Bên cạnh đó, nguyên nhân dẫn đến tình trạng người hút thuốc lá tại nơi công cộng ngày càng tăng là tại Hà Tĩnh chưa có đơn vị thanh tra chuyên trách đảm bảo việc xử phạt diễn ra triệt để, kịp thời; việc bày bán thuốc lá, thuốc lào vẫn tràn lan; giá thuốc lá ở ta lại đang rẻ nhất thế giới, càng tạo điều kiện để thanh thiếu niên dễ tiếp cận; một số loại thuốc quảng cáo là nhẹ hơn, nhưng thực tế chỉ là chiêu bài của các nhà sản xuất. Bên cạnh đó, hơn ai hết, người hút thuốc lá biết rõ tác hại của thuốc lá ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh nên nhiều người đã thử cai nghiện thuốc lá nhưng không thành công.

Cũng theo bác sĩ Phương, trong thuốc lá chứa nhiều chất độc, tạo điều kiện cho hầu hết các loại vi trùng gây bệnh ở phổi và khí quản. Thuốc lá cũng là tác nhân hàng đầu gây ra bệnh ung thư phổi, viêm đường hô hấp, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính… Ngoài ra, hút thuốc lá còn ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong do liên quan đến hút thuốc lá và ước tính con số này sẽ tăng lên 70.000 người vào năm 2030.

Mặc dù khi nghiện thuốc lá thì rất khó bỏ, nhưng vì sức khỏe của chính bản thân, gia đình và cộng đồng, mỗi người hãy thay đổi lối sống, lánh xa với thuốc lá và khói thuốc lá. Bên cạnh đó, cần có biện pháp mạnh hơn nữa để ngăn chặn nạn hút thuốc này một cách triệt để hơn; thực thi quyết liệt hơn Nghị định 176 của Chính phủ kết hợp giữa việc tuyên truyền, vận động với xử phạt để bài trừ thuốc lá trong cộng đồng. Có như thế thì việc phòng chống tác hại thuốc lá mới đạt hiệu quả.

Thanh Loan - Nhật Thắng