Mắc ung thư phổi di căn do hơn 20 năm hút thuốc lá

Bệnh nhân N.V.Đ., xã Toàn Lưu, tỉnh Hà Tĩnh có thói quen hút thuốc lá hơn 20 năm nay, mỗi ngày hết 1 bao thuốc lá. Trước đó, bệnh nhân chủ quan nên không có thói quen đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, đợt này xuất hiện những dấu hiệu “lạ”, lúc này lo lắng nên quyết định đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh kiểm tra sức khỏe tổng quát và điều không may khi phát hiện mắc ung thư phổi đã di căn não.

Bệnh viện N.V.Đ. đang được điều trị bằng xạ trị tại BVĐK tỉnh Hà Tĩnh

Bác sĩ Đào Văn Hùng, Phó trưởng khoa Ung bướu và Y học hạt nhân Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Tĩnh tiếp nhận thăm khám bệnh nhân thấy, bệnh nhân tỉnh táo, không có dấu hiệu thần kinh khu trú, không liệt, phổi thông khí rõ, ngoài ra không có dấu hiệu bất thường nào. Tuy nhiên, do có tiền sử hút thuốc lá hơn 20 năm, ho khan kéo dài, nên bệnh nhân được chỉ định chụp phổi và CT sọ não.

Kết quả chụp cắt lớp vi tính hình ảnh hướng u phổi trái, có xâm lấn phổi, màng phổi và rãnh liên thùy cùng bên. Dày tổ chức kẽ và giãn phế nang nhu mô hai phổi, hạch trung thất. Sau đó, chỉ định chụp cộng hưởng từ sọ não với kết quả có phù não rộng chung quanh. Trên MRI sọ não kết luận hình ảnh khối u não vị trí vùng trán phải và vùng chẩm hai bên hướng đến tổn thương thứ phát.

Theo phân độ của Tổ chức Y tế thế giới 2021, bệnh nhân này được đánh giá ở giai đoạn 4, tức đây là giai đoạn di căn, bệnh đã di căn đến các cơ quan khác như não, gan, xương, tuyến thượng thận… Cụ thể, ở bệnh nhân K., chẩn đoán bệnh ung thư phổi di căn não. Đồng thời, bệnh nhân tiếp tục được thực hiện sinh thiết xuyên thành ngực và có kết quả ung thư phổi di căn não - tiền đái tháo đường, hiện bệnh nhân đang được điều trí hóa chất và kết hợp xạ trị.

Bác sỹ kiểm tra sức khỏe bênh nhân ung thư do liên quan đến thuốc lá tại khoa Ung bướu và y học hạt nhân

Ung thư phổi là ung thư hay gặp nhất ở nam giới. Theo số liệu thống kê, ung thư phổi đứng thứ 2 về tỷ lệ mắc trong các bệnh ung thư, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Riêng tại Việt Nam năm 2020, tỷ lệ mắc ung thư phổi xếp thứ 2 với hơn 26.000 ca mắc mới và hơn 23.000 ca tử vong do căn bệnh nguy hiểm này.

Chia sẻ nguyên nhân dẫn tới ung thư phổi, bác sĩ Đào Văn Hùng, Phó Trưởng khoa Ung bướu và Y học hạt nhân, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cho biết, có tới 90% bệnh nhân mắc ung thư thư phổi do hút thuốc lá, 4% mắc do hút thuốc lá thụ động (hít phải khói từ người hút). Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư phổi từ 15-30 lần so với các loại ung thư khác. Ngoài ra, các nguyên nhân còn lại do yếu tố di truyền, môi trường làm việc có nhiều khói bụi ô nhiễm.

Cũng theo bác sỹ Hùng, những người nên chủ động tầm soát ung thư phổi khi có một trong các dấu hiệu bất thường như ho nhiều, ho dai dẳng/có đờm, mệt mỏi, hụt hơi, sụt cân không rõ nguyên nhân… Ung thư phổi diễn biến thầm lặng nên đa số người dân phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, hiệu quả điều trị thấp, gây tốn kém chi phí và kéo dài thời gian chữa trị. Vì vậy, tầm soát ung thư định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường, cũng như gia tăng cơ hội chữa trị và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.

Theo chuyên gia hô hấp, những người nên chủ động tầm soát ung thư phổi khi có một trong các dấu hiệu bất thường như ho nhiều, ho dai dẳng/có đờm, mệt mỏi, hụt hơi, sụt cân không rõ nguyên nhân… Đặc biệt, những người có tiền sử hút thuốc lá, khuyến cáo nên đi tầm soát ung thư phổi định kỳ từ sau 40 tuổi.

Khi đi tầm soát ung thư phổi, thông thường, người dân sẽ được chỉ định làm một trong các xét nghiệm và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như Chụp cắt lớp vi tính ngực, chụp X-quang tim phổi; xét nghiệm tế bào đờm.

Ngoài ra, để chẩn đoán xác định, đánh giá mức độ xâm lấn tại chỗ, hoặc di căn, người bệnh sẽ được thực hiện các kỹ thuật chuyên sâu như chụp CT ngực, chụp PET/CT, nội soi phế quản, siêu âm phế quản, siêu âm nội soi phế quản, MRI (não, ngực), sinh thiết phổi.

Nhật Thắng